Nhật hoàng và gia đình Hoàng gia của ông không có họ vì các lý do lịch sử, chỉ có một tên riêng, ví dụ như Hirohito (裕仁), tên gọi kiểu này gần như được tránh gọi một cách phổ thông ở Nhật: người Nhật Bản muốn nói "Thiên hoàng" hoặc "Thái tử", trong sự tôn trọng và như là một thước đo của sự lịch sự.

Khi trẻ em được sinh ra trong gia đình Hoàng gia, cuối tên người đó nếu là nam thì sẽ có chữ 仁 (nhân) đọc là "hito" (ひと), còn nữ thì sẽ có chữ 子 (tử) đọc là "ko" (こ), và đồng thời họ nhận được một tên riêng theo thông lệ, cũng như một danh hiệu đặc biệt. Ví dụ, Thượng Hoàng Akihito được sinh ra với tên gọi Tsugu-no-miya Akihito (継宮明仁), danh hiệu của ông là Tsugu-no-miya (継宮 "Hoàng tử Tsugu"), và được gọi là "Hoàng tử Tsugu" trong thời thơ ấu của mình. Danh hiệu này thường được sử dụng cho đến khi các cá nhân trở thành người thừa kế ngai vàng hoặc được thừa hưởng một trong những cái tên của gia đình Hoàng tộc theo lịch sử (常陸宮 Hitachi-no-miya, 三笠宮 Mikasa-no-miya, 秋篠宮 Akishino-no-miya,...).

Khi một thành viên của gia đình Hoàng gia trở thành một quý tộc hay một thường dân, Thiên hoàng ban cho anh ta hoặc cô ấy một họ. Trong thời trung cổ, một họ là "Minamoto" thường được sử dụng. Trong thời hiện đại, họ của gia đình hoàng tộc được sử dụng. Ví dụ, nhiều thành viên của gia đình Hoàng gia được mở rộng đã trở thành dân thường sau Chiến tranh thế giới thứ hai, và nhận tên của gia đình hoàng tộc của họ, trừ cụm kính ngữ "no-miya" (宮 "Hoàng tử"), là họ cơ bản. Ngược lại, tại thời điểm mà một quý tộc hay một người bình thường trở thành một thành viên của gia đình Hoàng gia, chẳng hạn như thông qua hôn nhân, tên gia đình của họ bị lược bỏ. Ví dụ như Thượng Hoàng Hậu Michiko, tên khai sinh của bà là Shōda Michiko và họ Shōda trong tên bà được tồn tại cho đến khi bà kết hôn với Thân Vương Akihito và trở thành Thân Vương Phi.